Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer
Bij grensoverschrijdend gedrag brengt iemand een ander schade toe op fysiek, mentaal of emotioneel vlak. Dit uit zich bijvoorbeeld in seksuele intimidatie of zelfs seksueel misbruik, pesterijen, discriminatie of agressie. Grensoverschrijdend gedrag kan overal voorkomen, dus ook binnen organisaties en bedrijven. Gebruik de Quickscan om in kaart te brengen hoe groot het risico op grensoverschrijdend gedrag in jouw organisatie is.
Ontdek het risico in jouw organisatie
Welk risico loopt jouw organisatie op grensoverschrijdend gedrag? Doe de scan en ontdek waar voor jouw organisatie de aandachtspunten liggen. Het invullen duurt maximaal 5 minuten en je krijgt direct advies.
Hoe werkt grensoverschrijdend gedrag?
Grensoverschrijdend gedrag hangt vaak samen met macht. Wanneer twee mensen verschillende machtsposities hebben, is er geen sprake van gelijkwaardigheid. Het is voor degene met de minste macht moeilijker om een grens aan te geven, omdat die persoon afhankelijk is van degene met de meeste macht. Dit is bijvoorbeeld het geval als een leidinggevende seksueel getinte opmerkingen maakt tegen een werknemer. Als de werknemer duidelijk maakt dit niet op prijs te stellen, neemt diegene een risico. De leidinggevende is namelijk in de positie om te beslissen over de baan van de werknemer. Binnen organisaties is er een reëel risico op grensoverschrijdend gedrag.
Wat zijn de gevolgen van grensoverschrijdend gedrag?
Als iemand slachtoffer wordt van grensoverschrijdend gedrag kan dit stressklachten opleveren. Iemand kan bijvoorbeeld spanning voelen, angstig of boos zijn, huilbuien krijgen of zich terugtrekken. Iemand kan ook last krijgen van een schuldgevoel of schaamte. Dit laatste is vaak het geval bij seksueel grensoverschrijdend gedrag. Wanneer het op de werkvloer is gebeurd, kan een slachtoffer de dader of daders gaan vermijden uit angst. Het kan er ook voor zorgen dat iemand zich vaker ziek meldt. Grensoverschrijdend gedrag heeft dus niet alleen grote gevolgen voor het slachtoffer, maar ook voor de organisatie. Het kan ervoor zorgen dat er een onveilige sfeer ontstaat waarin angst overheerst.
Grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer voorkomen
Er zijn verschillende acties die je kunt ondernemen om het risico op grensoverschrijdend gedrag binnen je organisatie te verkleinen.
- Stel duidelijke omgangsregels of gedragsregels op
Omgangsregels zijn afspraken waarin vastgelegd wordt hoe met elkaar om te gaan en welk gedrag binnen de organisatie goedgekeurd en afgekeurd wordt. - Gebruik een stappenplan of protocol voor incidenten van grensoverschrijdend gedrag
Dit draagt bij aan een zorgvuldige opvolging. Als zich een incident voordoet, dan is het belangrijk snel en zorgvuldig te handelen om het slachtoffer te beschermen en incidenten in de toekomst te voorkomen. - Stel helder beleid op over grensoverschrijdend gedrag
Helder beleid maakt duidelijk welk gedrag wel en niet getolereerd wordt en wat de maatregelen zijn als iemand over de grens gaat. Dit heeft vaak een afschrikkende werking. Daarnaast staat de organisatie (en het slachtoffer) sterker als er aangifte wordt gedaan. - Maak medewerkers actief alert op grensoverschrijdend gedrag
Vergroot hun kennis over het ontstaan, aanwakkeren en de-escaleren van grensoverschrijdend gedrag. - Wees je bewust van de invloed van de bedrijfscultuur
De kans op grensoverschrijdend gedrag is groter wanneer de machtsverschillen in de organisatie groter zijn. Hoe hiërarchischer de cultuur, hoe groter de machtsverschillen en hoe groter het risico op grensoverschrijdend gedrag. Het is belangrijk dat een organisatie zich hiervan bewust is en er bewust mee omgaat.
Het Regeringscommissariaat seksueel grensoverschrijdend gedrag heeft een stappenplan met veel praktische tips om beter om te gaan met meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer.
Hoe zorg je voor goede nazorg na een incident binnen een organisatie, zoals grensoverschrijdend gedrag of een overval? En hoe voorkom je (herhaald) slachtofferschap? Bekijk hoe wij je hierbij kunnen ondersteunen.
Bedreiging op het werk kan je normale manier van doen verstoren. Het kan ervoor zorgen dat je situaties of mensen vermijdt, je je vaker ziek meldt of vaker boos wordt. Om een gevoel van regie (terug) te krijgen, kan het helpen te begrijpen waar de dreiging vandaan komt en met wat voor soort agressie je te maken hebt.
Je wilt iemand die een ingrijpende gebeurtenis heeft meegemaakt zo goed mogelijk helpen. De manier waarop je het gesprek aangaat, kan van grote betekenis zijn voor het herstelproces. Met deze 8 gesprekstips help je een slachtoffer verder.
Vermoed je dat iemand slachtoffer is, maar weet je het niet zeker? Lees hoe je slachtofferschap kunt herkennen en hoe je hier het beste op kunt inspelen.
Wil je overleggen over een specifieke situatie? Bel een deskundige via onze Advieslijn voor professionals op 0900-0101 (optie 3 in het menu).